रु ५० हजारले शुरु गरेको व्यवसायबाट मासिक दुई लाख आम्दानी गर्दै दीपेश

काभ्रेपलाञ्चोकको नमोबुद्ध नगरपालिका–८ पिपलटारका युवा व्यवसायी दीपेशचन्द्र लामाले अहिले मासिक रु दुई लाखसम्म आम्दानी गरिरहनुभएको छ । करिब रु एक करोड लगानीमा दुई वर्षदेखि शुरु गरेको कृषि तथा पशुपालन व्यवसायबाट उहाँ मनग्य आम्दानी गर्न सफल हुनुभएको छ ।

उहाँले बाख्रापालनसँगै घरमा धान कुट्ने र पिठो पिस्ने मिल जडान गर्नुका साथै भैँसी, गाई र तरकारी खेतीका लागि टनेल (प्लाष्टिक घर) निर्माण गरी विभिन्न थरीका तरकारी उत्पादन र बिक्री गर्दै आइरहनुभएको छ । एलिस्का कृषि फार्म दर्ता गरी सञ्चालन गरेको व्यवसायमा १० जनाले रोजगारीसमेत पाएका छन् । बाख्रा, भैँसी र गाईका लागि आवश्यक पर्ने दाना सबै आफँैले उत्पादन गरिरहेको लामाले बताउनुभयो ।

अहिले टनेलभरि गोलभेँडा फलाइरहनुभएका उहाँले छुट्टाछुट्टै कामका लागि त्यहीअनुसार कामदार खटाइरहनुएको छ । फलाएको तरकारी स्थानीय बजारमा नै बिक्री हुने, बढी भएको र सिजनमा फलेको बेलामा भकुण्डे, बनेपा र काठमाडौँसम्म लगेर बिक्री गर्ने गरेको उहाँले बताउनुभयो । यसरी गरेको व्यवसायले राम्रै आम्दानी पाइरहेकाले आफू सन्तुष्ट रहेको लामाको भनाइ छ । “अहिले मासिक करिब रु दुई लाख जति आम्दानी हुन्छ, त्यसबाट कामदारलाई तलब दिने, खर्च कटाउने र बाँकी ऋण तिर्दै आइरहेको छु”, उहाँले भन्नुभयो, “काम गर्नेमध्ये छ जना सुर्खेतबाट आएर काम गरिरहेका छन् भने बाँकी चार जना स्थानीयवासी रहेका छन् ।”

उहाँका अनुसार दुई÷दुई जनाको परिवार रहेको कामदारमध्ये भैँसी फार्ममा काम गर्नेलाई मासिक रु ३० हजार, तरकारी खेती गर्नेलाई रु २५ हजार र बाख्रा फार्ममा काम गर्नेलाई रु २२ हजार दिने गरिएको छ । यसरी काम गर्दै आएको करिब दुई वर्ष भयो । त्यसरी व्यवसाय गर्नका लागि उहाँले गाउँमा नै मासिक रु एक लाखको पाँच हजार ब्याज तिर्ने गरी ऋण लिएर चलाइरहेको बताउनुभयो । “यदि त्यसरी चर्को ब्याज तिर्न नपरेको भए दुई वर्षमा मैले दोब्बर कमाइ गर्ने थिएँ तर अहिले चर्को ब्याजमा ऋण लिएर चलाएका कारण अहिलेसम्ममा ऋण तिर्नमा नै ठिक्क भइरहेको छ”, उहाँले भन्नुभयो, “मेरो अहिले २० रोपनी जग्गा छ, बेच्यो भने रु दुई करोड जति आउँछ तर मलाई कृषि व्यवसायका लागि बैंकमा जाँदा विभिन्न कागजात माग्ने, त्यसमा पनि गाउँको जग्गा राखेर ऋण दिन मिल्दैन भनेर झुलायो, अन्तिममा २० रोपनी जग्गा धितो राखेर जम्मा रु १० लाख लैजाऊ भनेपछि त्यो छाडेर गाउँमा नै बरु चर्को ब्याज तिरेर चलाउँछु भनेर शुरु गरेको हुँ ।”

अहिले पालेको खसी बोका बिक्री गर्नका लागि बजारको कुनै समस्या नभएको उहाँले बताउनुभयो । चाहेको बेलामा खरिदकर्ता आफैँ लिन आउँछन् र आफँैले लग्यो भने पनि गाडी भाडा उनीहरुले नै बेहोरेर खरिद गर्ने गरेको उहाँको भनाइ छ । उत्पादन गरेको वस्तु बिक्री भएन भनेर खुम्चिएर बस्नुपर्ने अवस्था नभएको उहाँले बताउनुभयो ।

कृषि फार्म सञ्चालन गर्नका लागि नगरपालिकाको कृषि शाखा प्रमुख रेशम दाहालसँग सल्लाह गरेर काम गर्दा उहाँले शुरुमा गर्नुस् भनेपछि अन्तिममा एउटा प्लाष्टिक र औषधि छर्ने पम्पसमेत नदिएपछि राज्यको निकायबाट आउने सहयोगको समेत आशा मारेको उहाँले बताउनुभयो । बीस वटा टनेलबाट शुरु गरेको खेती अहिले ३२ रोपनी जग्गामा ५० वटा टनेल बनाएर सबैमा गोलभेँडा फलाइरहनुभएको छ । दुई लट गरी रोपेको गोलभेँडा अहिले कुनैमा फूल फुल्ने र कुनै टनेलमा लटरम्म फलिरहेको छ । “उत्पादन भएको गोलभेँडा बिक्री भएन भन्ने चिन्ता छैन, अधिकांश स्थानीय बजारमै बिक्री हुन्छ, बाँकी रहेको भकुण्डे, धुलिखेल, बनेपा र काठमाडौँसम्म लगेर बेच्ने गरेको छु”, उहाँले भन्नुभयो । त्यससँगै फार्ममा दुर्ईवटा गाई र पाँचवटा भैँसी छन् । “ती गाई, भैँसीबाट दैनिक ८५ देखि ९० लिटर दूध उत्पादन हुने गरेको छ, त्यससँगै गाउँमै दूध सङ्कलन गरी दैनिक २०० देखि २५० लिटरसम्म दूध बिक्री गर्दै आएको छु”, उहाँले भन्नुभयो, “कृषि खेतीसँगै ५० वटा बाख्रा छन्, अब दुई महिनामा ९० वटा खसी बोका पु¥याउने लक्ष्य राखेको छु ।”

यसरी शुरु भयो व्यवसाय

विसं २०६६ मा विदेश जानका लागि राहदानी निकाल्न परराष्ट्र मन्त्रालय अगाडि गएर राति नै २ बजे लाइन बस्न जाँदा त्यो रातको समयमा मान्छेको लाइन देखेपछि लगेको सिफारिसपत्र त्यहीँ च्यातेर भोलिपल्ट घर फर्केपछि रु ५० हजार ऋण लिएर किराना व्यवसायबाट काम शुरु गरेको व्यावसायिक यात्राले मासिक रु दुई लाखसम्मको आम्दानी गरिरहेको उहाँले बताउनुभयो ।

पछिल्लो आर्थिक अवस्थाबारे छिट्टै श्वेतपत्र जारी गर्ने अर्थमन्त्रीको तयारी

अर्थमन्त्री जनार्दन शर्माले मुलुकको पछिल्लो आर्थिक अवस्थालाई विष्लेषण गरेर श्वेतपत्र ल्याउने घोषणा गर्नुभएको छ ।

सिंहदरबारस्थित अर्थमन्त्रायलमा आज आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा उहाँले अहिले आफू अर्थतन्त्रको अध्ययनको क्रममा रहेको जानकारी दिनुभयो । “अहिलेसम्मको यथार्थ अवस्था के छ त ? त्यसले कतातर्फ कस्तो सङ्केत गरिरहेको छ ? श्वेतपत्र भन्नुस् वा यथार्थपत्र भन्नुहोस् मन्त्रालयको तर्फबाट प्रस्तुत गर्नेछु”, अर्थमन्त्री शर्माले भन्नुभयो ।

उहाँले सबै वस्तुस्थिति बुझेर केही दिनभित्रैमा अर्थतन्त्रको समग्र अवस्थाबारे सार्वजनिक गर्ने प्रतिबद्धता जनाउनुभयो । सोही क्रममा सरकारको समग्र भावी योजनासमेत सँगसँगै सार्वजनिक गर्ने पनि उहाँले बताउनुभयो । अर्थमन्त्री शर्माले अहिलेको परिस्थितिलाई सहज र आर्थिक क्रियाकलापलाई चलायमान गराउँदै गत वर्षको कमीकमजोरीलाई समेत सच्याएर अघि बढ्ने क्रममा मन्त्रालय रहेकोसमेत उहाँले उल्लेख गर्नुभयो । सबै विषयमा मन्त्रालय गम्भीर छलफल गरी समाधानको उपाय खोजी गरिरहेकोसमेत उहाँले जानकारी गराउनुभयो ।

अध्यादेशमार्फत आएको बजेटलगायतको विषयमा सदनमा प्रस्तुत हुने भएकाले त्यो सदनले नै निर्णय गर्ने उहाँले बताउनुभयो । उहाँले आफूले जिम्मेवारी पाइसकेपछि दैनिक गर्नुपर्ने काम मात्रै गरिरहेको र समग्र विषयमा महाशाखाका अधिकारीसँगको छलफललाई तीव्र पारिरहेको उहाँले बताउनुभयो ।

मन्त्री शर्माले भन्नुभयो, “सबै क्षेत्रका आआफ्ना माग छन्, समावेश गर्नुपर्ने कुरा पनि आएका छन्, सबै कुरा छलफलकै क्रममा छ, त्यसैको आधारमा मुलुकको आर्थिक मानचित्र तयार पारिनेछ ।” उहाँले पुँजी बजारलगायतका समस्या रहेको जानकारी गराउँदै त्यसलाई सर्वसाधारण जनताको हितमा हुने गरी कसरी काम गर्न सकिन्छ भनेर योजना निर्माण गरिनसमेत आश्वासन दिनुभयो । उहाँका अनुसार पुँजीबजारले रु १४ अर्बको राजस्व योगदान गर्दै आएको छ ।

ओली आज बालकोट सर्दै

निवर्तमान प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली आज (बुधबार) बिहान ११ बजे सरकारी निवास बालुवाटारबाट निजी निवास बालकोट सर्दै हुनुहुन्छ ।

३९ महिना लामो प्रधानमन्त्रीको कार्यकाल पूरा गरेर ओली आज बालकोट सर्न लाग्नुभएको हो । २०७४ फागुन ३ गते प्रधानमन्त्रीमा नियुक्त भएपछि ओली फागुन ६ गते बालुवाटार सर्नुभएको थियो ।

सर्वोच्च अदालतको परमादेश अनुसार नेपाली कांग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवा हिजो प्रधानमन्त्रीमा नियुक्त भएपछि ओलीले आज सरकारी निवास छाड्न लाग्नुभएको हो ।

ओलीलाई युवा संघ नेपालले करिब २ हजार गाडी र ३ हजार मोटरसाइकलसहित बालकोट निवासका लागि स्कर्टिङ गर्ने तयारी गरेको छ।

ओलीको स्कर्टिङका लागि युवा संघ नेपाल र खेलकुद महासंघले आफ्ना कार्यकर्तालाई साढे १० बजे बालुवाटारमा भेला हुन आह्वान गर्नुभएको छ ।

माधव र प्रचण्डबीच भेटवार्ता, के भयो कुराकानी ?

नेकपा (माओवादी केन्द्र)का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ र नेकपा (एमाले)का वरिष्ठ नेता माधव नेपालबीच भेटवार्ता भएको छ ।

शनिबार दिउँसो अध्यक्ष दाहाल नेता नेपाललाई भेट्न उहाँको निवास कोटेश्वर जानुभएको हो । उहाँहरूबीच पछिल्लो राजनीतिक अवस्था र सत्तारुढ गठबन्धनका आगामी चुनौतीलगायतका विषयमा छलफल भएको नेपालनिकट स्रोतले जानकारी दिएको छ ।

स्रोतका अनुसार भोलि प्रतिनिधिसभा बैठक बस्न लागेकाले कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवा नेतृत्वको नयाँ सरकारको सन्दर्भमा पनि उहाँहरूबीच छलफल भएको छ ।

नेपालसँग केही दिनअघि प्रधानमन्त्री देउवाले पनि उहाँकै निवास गएर छलफल गर्नुभएको थियो । छलफलमा नेपालले प्रतिनिधिसभा बचाउन भए पनि सरकारलाई विश्वासको मत दिने आश्वासन दिनुभएको थियो ।

नर्स बनाउने भनिएकी छोरी बनिन् ‘सेल्फी’ गायिका

लक्ष्मी मल्ल ‘सेल्फी’ गायिका भनेर चिनिन्छिन् । पाँचवर्ष अगाडि ‘सेल्फी’ बोलको तीज गीतसँगै औपचारिक रुपमा सांगीतिक क्षेत्रमा प्रवेश गरेकी लोकदोहोरी गायिका लक्ष्मीले छोटो अवधिमै आफूलाई सुमधुर स्वर भएकी गायिकाको रुपमा स्थापित गराइसकेकी छिन् ।

लक्ष्मी रामेछापकी हुन् । आमा–बुवाको सपना स्टाफ नर्स बनाउने थियो लक्ष्मीको भने गायिका बन्ने । सानैदेखि रेडियोमा गीत सुन्ने लक्ष्मी बढी प्रभावित गायक पाण्डव सुनुवारसँग थिइन् ।

उनी भन्छिन्– म तीन दिदीको कान्छी बहिनी हुँ, बुवा–आमाले नर्स बन्नुपर्छ भन्नुहुन्थ्यो तर मेरो मन र रुचि भने गायनमा थियो । रेडियोमा पाण्डव सुनुवारका गीतहरु खुब सुन्थे । म पनि यस्तै गरेर रेडियो गीत बज्ने गायिका हुन पाए हुन्थ्यो सोच्थे ।’

घरमा नर्स बन्नपर्छ भने पनि उनको रहरमा भने कहिल्यै रोकतोक भएन । उनका गीत बजारमा आएपछि सबैभन्दा खुशी आमा–बुवा र परिवार हुन्थे । उनी रामेछापबाट काठमडौं आएर दोहोरी प्रतियोगीतमा भाग लिन्थिन् । सबैले राम्रो भनिदिदा प्रेरणा सपना झन् थपिन्थ्यो ।

लोकदोहोरी प्रतियोगीतमा गीत गाउदै गर्दा उनको भेट भयो बागलुङका श्रीकृष्ण बम मल्लसँग । ०६२ सालमा लक्ष्मीको श्रीकृष्णसँग भेट भयो । लक्ष्मीले दोहोरी गाउथिन् संगै श्रीकृष्णले पनि गाउथे । सँगसँगै दोहोरी गाउनेक्रममा यी दुइको भेट भयो र विस्तारै एकअर्कालाई बुझ्दाबुझ्नै प्रेम सम्बन्धमा रहे र ०६३ सालमा विवाह बन्धनमा बाधिए ।

श्रीकृष्ण चलेका संगीतकार तथा गीतकार हुन् । बिहेपछि लक्ष्मीलाई आफ्नो रहर पूरा गर्न थप सपोर्ट मिल्यो । सांगीतिक पारिवारीकमा भित्रिएकी लक्ष्मी भन्छिन्, ‘मेरो श्रीमान, जेठाजु यहि क्षेत्रमा भएकोले मलाई धेरै सहज भयो । बिहे भएको केहि वर्ष घरपरिवारलाई समय दिए । विस्तारै अब गीत बजारमा ल्याउनपर्छ भन्ने भएर ०७२ सालमा ‘सेल्फी’ बोलको तीज गीत बजारमा ल्याए जुन गीतलाई दर्शकश्रोताले अत्यधिक माया गरिदिनुभयो । त्यहि कारण पनि मलाई आजसम्म निरन्तर रहन प्रेरणा मिलेको छ ।’

स्वदेशमा हुने मेला-महोत्सव लगायत विदेशमा हुने धेरै सांगीतिक कार्यक्रममा पनि सहभागी भइसकेकी छिन् । लक्ष्मी र श्रीकृष्णको १३ वर्षकी एक छोरी पनि छिन् । गायक तथा संगीतकार बसन्त थापाको पनि विशेष साथ पाएकी लक्ष्मीको पहिलो गीत ‘सेल्फी’, ‘लोभी आँखा’, ‘धरोधर्म मा लक्ष्मीसँग बसन्त थापाको स्वर रहेको छ ।

लक्ष्मीका ‘सेल्फी’, ‘लोभी आँखा’, ‘धरोधर्म विद्यानाश’, ‘ठेकी भित्र दहि छ’ लगायतका गीत छन् । करिव एक दर्जन गीतमा स्वर दिएकी लक्ष्मीको संख्यात्मक गीत कम भए पनि बजारमा आएका सबै गीतलाई दर्शकश्रोताले रुचाएका छन् अझैं केहि गीतहरु आउनेक्रममा छन् भने केहि दिन अघिमात्रै ‘डाँडाघरे साइँली’ बोलको मौलिक गीत बजारमा आएको छ ।

भिटामिन ‘डी’को जथाभावी प्रयोगले मिर्गौला ड्यामेज गराउने चिकित्सकको चेतावनी

काठमाडौं उपत्यकाका अधिकांश औषधि पसलहरुमा अहिले सबैभन्दा बढी बिक्री हुने औषधि भनेको भिटामिन सी र भिटामिन डी हो । कोरोनासँग लड्न प्रतिरक्षा प्रणाली  इम्युन सिस्टम  बलियो बनाउने भन्दै अहिले भिटामिन सी र भिटामिन डीको अत्यधिक बिक्री, वितरण र प्रयोग भइरहेको छ ।

तर, चिकित्सकको सल्लाहबिना जथाभावी भिटामिन डीको प्रयोग गर्दा यसले हड्डी दुखाउनेदेखि मिर्गौला ड्यामेज गर्नेसम्मको असर गर्ने चिकित्सकले चेतावनी दिएका छन् ।

भिटामिन सी र भिटामिन डी दुबैले इम्युनिटी बढाउने भए पनि शरीरमा यसको मात्रा बढी भएको अवस्थामा यसले झनै घातक असर गर्ने चिकित्सकले चेतावनी दिएका छन् ।

शरीरमा भिटामिन सीको मात्रा बढी हुँदा दिसाब पिसाब बाट बाहिर जाने भएकाले केही असर नगर्ने तर भिटामिन डीको मात्रा बढी भएमा शरीरमा नै बसिरहने भएकाले यसले मिर्गौला बिगार्नेदेखि हड्डी दुखाउनेसम्म असर गर्ने चिकित्सकको भनाइ छ ।

वीर अस्पतालका जनरल फिजिसियन प्राध्यापक डाक्टर विधाननिधि पौडेल शरीरमा भिटामिन डीको मात्रा बढी भएमा रगतमा क्याल्सियमको मात्रा बढ्न गई वाकवाकी लाग्ने, वान्ता हुने, कमजोर महसुश हुने र बारम्बार पिसाब लाग्ने हुन सक्छ । शरीरमा भिटामिन डीको मात्रा बढी भएको अवस्थामा हड्डी तथा जोर्नी दुख्ने, मिर्गौलामा पत्थरी हुने र मिर्गौला नै ड्यामेज पार्नेसम्मको समस्या हुन सक्छ ।

 

पौडेलका अनुसार अहिले धेरै मानिसहरुमा भिटामिन डीको कमी देखिएको भए पनि जथाभावी भिटामिन डीको बढी प्रयोग भने हानिकारक हुन सक्ने छ । पहिले रगत जाँच गरेर भिटामिनडी को मात्रा कति छ, हेर्ने र मात्रा कम भएको अवस्थामा मात्रै चिकित्सकको सल्लाहअनुसार भिटामिन डी ट्याब्लेट खान मिल्ने उनी बताउँछन् ।

पाटन अस्पतालका वरिष्ठ चिकित्सक अर्जुन कार्की पनि शरीरमा भिटामिन डीको मात्रा बढी हुँदा यसले गम्भीर स्वास्थ्य समस्या ल्याउनसक्ने चेतावनी दिन्छन् । आवश्यकभन्दा बढी मात्रामा भिटामिन डी खाएमा त्यो विष समान हुने कार्कीको भनाइ छ । उनी भन्छन्, ‘शरीरमा भिटामिन डीको कमी छ भने त जाँच गरेर चिकित्सकको सल्लाहअनुसार खानु बेस नै हुन्छ । तर, इम्युनिटी पावर बढाउने भन्दै जथाभावी यसको प्रयोग गरे किड्नी ड्यामेज पनि गरिदिन सक्छ । शरीरलाई चाहिनेभन्दा बढी भिटामिन डी खाएमा त्यो टक्सिन बन्छ र टक्सिन भनेको विषजस्तो नै हो । त्यसकारण भिटामिन डी आफूखुशी खानुहुँदैन ।’

 

कार्कीका अनुसार अहिले नेपालमा धेरैलाई भिटामिन डीको कमी देखिएको भए पनि आफूखुशी मेडिकलबाट किनेर खानु गलत हो । रगत जाँच गरेर भिटामिन डी कमी देखिएको अवस्थामा भने ३ महिना, ६ महिना वा ९ महिनासम्म खानका लागि दिन सकिन्छ ।

तर, कमीको अवस्था हेरेर कति खाने भनेर चिकित्सकको सल्लाह ९प्रेस्किप्सन० मा मात्रै खानुपर्ने कार्की बताउँछन् । जथाभावी खाएमा यसले हाइपर क्याल्सिेमिया गराउने र हाइपर क्याल्सेमियाले हड्डीमा समस्या ल्याउने तथा मिर्गौला लगायतका भागमा पत्थरी बनाउने कार्कीको चेतावनी छ ।

सामान्यता घामबाट पनि भिटामिन डी पाउने भएकाले घाममा हिँडिरहने वा काम गर्ने व्यक्तिहरुले घिटामिन डी खानु नपर्ने कार्की बताउँछन् । तर, कोठाभित्रै बसेर काम गर्ने वा घरभित्रै बसिरहने र खानपानमा ध्यान नदिनेहरुलाई भने भिटामिन डीको कमी हुन सक्ने उनी बताउँछन् ।

यो खबर रातोपाटीमा प्रकाशित छ !